ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ျပတ္ျပတ္သားသား ေျဖခဲ့တဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ျပႆနာ

ေဒၚစုက I do not know တစ္လံုးတည္း ေၿဖခဲ႕တယ္ လုိ႕ ေရႊဥာဏ္ေတာ္ စူးေရာက္ေနတဲ႕ လူေတြ သိေစရန္ အလုိ႕ငွာ Oslo Peace Forum မွာ ရိုဟင္ဂ်ာအေၾကာင္း ေၿဖထားမွဳကို ၿပန္ေဖာ္ၿပလုိက္ပါတယ္ ။ ရွဳစားမွတ္သားၾကပါကုန္ ။ တ၀က္တပ်က္ အမွန္ Half Truth ေလာက္ေတာင္ မရွိတဲ႕ စကားနဲ႕ ၀ါဒၿဖန္႕တဲ႕လူေတြကို ေတာ႕ မေၿပာေတာ႕ဘူး ။ ယံုခ်င္တဲ႕လူေတြကိုဘဲ ၾသခ်မိပါရဲ႕ ။ ဒီစကားေတြကို ေၿပာသြားတာ တစ္လေတာင္ မၾကာေသးဘူး ၊ ေမ႕ကုန္ၾကၿပီလား ။ ( အခုတင္ၿပတဲ႕ စကားေတြက ေဆြးေႏြးပြဲၿပီးခါနီးမွာ အေမရိကန္ National Public Radio က သတင္းေထာက္တစ္ေယာက္ ထေမးတာပါ ။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲမတုိင္ခင္မွာလည္း ေဒၚစုက ဒီအေၾကာင္း ညွပ္ပူးညွပ္ပိတ္ေမးခြန္းေတြကို အၾကိမ္ၾကိမ္ေၿဖၿပီးသြားပါၿပီ )

ေမး ။ ။ ရိုဟင္ဂ်ာ ၿပသာနာဟာ လူ၀င္မွဳၾကီးၾကပ္ေရး မထိေရာက္တာေၾကာင္႕လုိ႕ တခ်ိဳ႕က ေၿပာတယ္ ။ တခ်ိဳ႕ကေတာ႕ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ႏိုင္ငံသားၿဖစ္ခြင္႕ ၿငင္းပယ္ထားတဲ႕ ေပၚလစီေၾကာင္႕ ၿဖစ္လာတဲ႕ ၿပသာနာလုိ႕ ဆိုၿပန္တယ္ ။ ခင္ဗ်ားက အတုိက္အခံေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္အေနနဲ႕ ရိုဟင္ဂ်ာကို ႏိုင္ငံသားလုိ႕ သတ္မွတ္သလား မသတ္မွတ္ဘူးလား ။

ေၿဖ ။ ။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးအေရးၾကီးပံုအေၾကာင္းကို က်မေၿပာခဲ႕ၿပီးပါၿပီ ။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးဆိုတာ ႏိုင္ငံသားၿဖစ္ခြင္႕ဥပေဒလည္း အက်ံဳး၀င္တာပါဘဲ ။ ဒါေၾကာင္႕ဘဲ ၿပသာနာရဲ႕ အရင္းအၿမစ္ဟာလည္း တရားဥပေဒစိုးမိုးမွဳမရွိလုိ႕လို႕ က်မေၿပာခဲ႕တာ ။

ႏိုင္ငံသားၿဖစ္ခြင္႕ဥပေဒေတြဟာ ဘာေတြလည္းဆိုတာ က်မတုိ႕ေသေသခ်ာခ်ာ မသိၾကရဘူး ။ ဒီေသခ်ာမသိရဘူးဆိုတဲ႕ ကိစၥနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး အၿဖစ္အပ်က္တစ္ခုကို ဥပမာေပးခ်င္ပါတယ္ ။ က်မတုိ႕ပါတီက အမတ္ေလာင္းတစ္ေယာက္ လြန္ခဲ႕တဲ့ ၾကားၿဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲကေန အထုတ္ခံရတယ္ ။ အေၾကာင္းကေတာ႕ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒအရ အမတ္ေလာင္းေတြအားလံုးဟာ ၿမန္မာႏိုင္ငံသားေတြက ေမြးရမယ္လုိ႕ ဆိုပါတယ္ ။ အခုထုတ္ခံလုိက္ရတဲ႕ အမတ္ကလည္း ၿမန္မာၿပည္သားမိဘေတြက ေမြးတဲ႕ ၿမန္မာပါဘဲ ။ ဒါေပမယ္႕ ေနာက္ေတာ႕ သူ႕အေဖက တၿခားႏိုင္ငံသားခံသြားခဲ႕တယ္ ။ ဒါကို အေၾကာင္းၿပၿပီး ထုတ္ခံလုိက္ရတာပါ ။

ဒါေၾကာင္႕ဘဲ က်မေၿပာတာေပါ႕ ၊ ႏိုင္ငံသားဥပေဒေတြဟာ ဘာေတြမွန္း အတိအက် မသိရဘူး ။ တကယ္လုိ႕သာ ႏိုင္ငံသားဥပေဒေအာက္မွာ ဘယ္သူေတြဟာ နိုင္ငံသားပါ ၊ ဘယ္လုိ လုိအပ္ခ်က္ေတြရွိမွ ႏိုင္ငံသားၿဖစ္ခြင္႕ရွိတယ္ဆိုတာ တိတိက်က် ေဖာ္ၿပလိုက္နာထားရင္ ဒီၿပသာနာေတြ မတတ္ႏိုင္ဘူး ။ အခုေတာ႕ လူတခ်ိဳ႕ကို ဘဂၤလားေဒ႕ရွ္ကလည္း သူတုိ႕လူမဟုတ္ပါဘူး ၊ ၿမန္မာကလည္း သူတုိ႕လူမဟုတ္ပါဘူး ဆိုၿပီး စြပ္စြဲခ်က္ေတြက အၿမဲေပၚေနရတယ္ ။

ဘင္းဂလားေဒ႕ရွ္ကသူတုိ႕လူမဟုတ္ဘူးလုိ႕ ဆိုတယ္ ။ ၿမန္မာကလည္းငါတုိ႕လူမဟုတ္ဘူးလုိ႕ဆိုတယ္ ။ ဒီလုိၿငင္းၾကတဲ႕အထဲမွာ ၾကားထဲက လူေတြက ဟိုေၿပးလုိက္ဒီေၿပးလုိက္ၿဖစ္ရတယ္ ။ ဒီေတာ႕ က်မတုိ႕မွာ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးဆိုတာ ရွိမွကို ၿဖစ္မယ္ ။ အဲဒီဥပေဒေတြက ဘာဆိုတာလည္း တိတိက်က် သိမွ ၿဖစ္မယ္ ။ အဲဒီဥပေဒေတြကိုလည္း တကယ္လိုက္နာသလားဆိုတာ ေသခ်ာေအာင္လုပ္မွၿဖစ္မယ္ ။

ေမး ။ ။ ( စိတ္မရွည္သံေလးၿဖင္႕ ) ဒါဆို သူတုိ႕ဟာ ႏိုင္ငံသားၿဖစ္သင္႕လား ၊ မၿဖစ္သင္႕ဘူးလား ။

ေၿဖ ။ ။ ( ေဒၚစုကလည္း အနည္းငယ္ စိတ္တုိသံၿဖင္႕ ) က်မ မသိဘူး ။ မသိရတဲ႕အေၾကာင္းရင္းက ရွင္တုိ႕ ရိုဟင္ဂ်ာ လို႕ ေၿပာေနတဲ႕လူေတြဟာ ဘယ္သူ႕ကို ရည္ရြယ္ၿပီး ေၿပာေနမွန္းမသိရလုိ႕ဘဲ ။ အရင္ေၿပာၿပီးသလိုဘဲ ဘယ္သူေတြကို ရိုဟင္ဂ်ာလုိ႕ ေခၚေနၾကမွန္း မေသခ်ာတဲ႕ ၿပသာနာရွိေနတယ္ ။ ရုိဟင္ဂ်ာလုိ႕ ကိုယ္႕ကိုယ္ကို ေခၚေနတဲ႕လူေတြက ၿမန္မာၿပည္ေပါက္ေတြမဟုတ္ဘူး ၊ သိပ္မၾကာခင္ကမွ ဘဂၤလာေဒ႕ရွ္က ေရာက္လာတာလုိ႕ ေၿပာတဲ႕သူက ေၿပာတယ္ ၊ တခ်ိန္တည္းမွာဘဲ ဘဂၤလားေဒ႕ရွ္က အဲဒီရိုဟင္ဂ်ာဆိုသူေတြဟာ သူတုိ႕ႏိုင္ငံေပါက္ေတြမဟုတ္ဘူး ၊ ၿမန္မာၿပည္ကပါလုိ႕ ဆိုၿပီး ဒုကၡသည္အၿဖစ္ လက္မခံခ်င္ၿပန္ဘူး ။

ဒီၿပသာနာကို တရားဥပေဒစိုးမိုးမွဳမရွိဘဲ ၊ တိက်မွန္ကန္တဲ႕ လူ၀င္မွဳၾကီးၾကပ္ေရး ဥပေဒမရွိဘဲ ၊ ဥပေဒခ်ိဳးေဖာက္သူေတြကို ေစာင္႕ၾကည္႕တဲ႕ရဲေတြ မရွိဘဲ ၊ တရားဥပေဒကို သင္႕ေတာ္သလုိ ၿပဌာန္းလုိက္နာေစတာမ်ိဳးမရွိဘဲ က်မတုိ႕ ဘယ္လုိ ရွင္းမလဲ ။ ဒါေၾကာင္႕ဘဲ က်မေၿပာတာေပါ႕ ၊ ဒီၿပသာနာေတြရဲ႕ အရင္းအၿမစ္ဟာ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးပါဆိုတာ ။ဒီဥပေဒၿပသာနာၿဖစ္ေနတာဟာ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာၾကာခဲ႕ၿပီ ၊ လြန္ခဲ႕တဲ႕ တစ္လႏွစ္လကမွ ၿဖစ္တဲ႕ ရာဇ၀တ္မွဳက စတာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာပါဘဲ ။

( ဒီေဆြးေႏြးပြဲက မိနစ္ ၂၀ ၾကာပါတယ္ ။ အခုအေမးအေၿဖက ေနာက္ဆံုးပါဘဲ ။ ေဒၚစုက I do not know တစ္လံုးထဲ ေၿဖသြားတာမဟုတ္ဘူးဆိုတာ သတိရေလာက္ပါၿပီေနာ္ ။ မ်က္မွန္စိမ္းမ်ားတပ္မၾကည္႕ဘဲ ဆင္ၿခင္စဥ္းစားရင္ သူေၿဖသြားတဲ႕ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး Rule of Law ၊ လူ၀င္မွဳၾကီးၾကပ္ေရးဥပေဒ Proper Immigration Process ၊ ဥပေဒခ်ိဳးေဖာက္သူမ်ားကို ေစာင္႕ၾကည္႕တဲ႕ ရဲ Proper Policing ၊ ဥပေဒကိုလုိက္နာေစမွဳ စသည္တုိ႕ရဲ႕ အေရးပါပံုကို သေဘာေပါက္လာပါလိမ္႕မယ္လုိ႕ ေမ်ွာ္လင္႕လ်က္ .................။ မေက်နပ္ေသးရင္ ေမာင္ဇာနည္တုိ႕က ေဒၚစုကို ေခ်ာက္ခ်ဖုိ႕ စီစဥ္ထားတဲ႕ London School of Economics က ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ေဒၚစုက Rule of Law ရဲ႕ အေရးပါပံုကို ေဆြးေႏြးဖုိ႕ request လုပ္ခဲ႕တယ္ ။ အဲဒါကိုပါ ၾကည္႕ရင္ေတာ႕ ပိုၿပည္႕စံုပါလိမ္႕မယ္ ...........။ )ေဒၚစုက I do not know တစ္လံုးတည္း ေၿဖခဲ႕တယ္ လုိ႕ ေရႊဥာဏ္ေတာ္ စူးေရာက္ေနတဲ႕ လူေတြ သိေစရန္ အလုိ႕ငွာ Oslo Peace Forum မွာ ရိုဟင္ဂ်ာအေၾကာင္း ေၿဖထားမွဳကို ၿပန္ေဖာ္ၿပလုိက္ပါတယ္ ။ ရွဳစားမွတ္သားၾကပါကုန္ ။ တ၀က္တပ်က္ အမွန္ Half Truth ေလာက္ေတာင္ မရွိတဲ႕ စကားနဲ႕ ၀ါဒၿဖန္႕တဲ႕လူေတြကို ေတာ႕ မေၿပာေတာ႕ဘူး ။ ယံုခ်င္တဲ႕လူေတြကိုဘဲ ၾသခ်မိပါရဲ႕ ။ ဒီစကားေတြကို ေၿပာသြားတာ တစ္လေတာင္ မၾကာေသးဘူး ၊ ေမ႕ကုန္ၾကၿပီလား ။ ( အခုတင္ၿပတဲ႕ စကားေတြက ေဆြးေႏြးပြဲၿပီးခါနီးမွာ အေမရိကန္ National Public Radio က သတင္းေထာက္တစ္ေယာက္ ထေမးတာပါ ။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲမတုိင္ခင္မွာလည္း ေဒၚစုက ဒီအေၾကာင္း ညွပ္ပူးညွပ္ပိတ္ေမးခြန္းေတြကို အၾကိမ္ၾကိမ္ေၿဖၿပီးသြားပါၿပီ )

ေမး ။ ။ ရိုဟင္ဂ်ာ ၿပသာနာဟာ လူ၀င္မွဳၾကီးၾကပ္ေရး မထိေရာက္တာေၾကာင္႕လုိ႕ တခ်ိဳ႕က ေၿပာတယ္ ။ တခ်ိဳ႕ကေတာ႕ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ႏိုင္ငံသားၿဖစ္ခြင္႕ ၿငင္းပယ္ထားတဲ႕ ေပၚလစီေၾကာင္႕ ၿဖစ္လာတဲ႕ ၿပသာနာလုိ႕ ဆိုၿပန္တယ္ ။ ခင္ဗ်ားက အတုိက္အခံေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္အေနနဲ႕ ရိုဟင္ဂ်ာကို ႏိုင္ငံသားလုိ႕ သတ္မွတ္သလား မသတ္မွတ္ဘူးလား ။

ေၿဖ ။ ။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးအေရးၾကီးပံုအေၾကာင္းကို က်မေၿပာခဲ႕ၿပီးပါၿပီ ။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးဆိုတာ ႏိုင္ငံသားၿဖစ္ခြင္႕ဥပေဒလည္း အက်ံဳး၀င္တာပါဘဲ ။ ဒါေၾကာင္႕ဘဲ ၿပသာနာရဲ႕ အရင္းအၿမစ္ဟာလည္း တရားဥပေဒစိုးမိုးမွဳမရွိလုိ႕လို႕ က်မေၿပာခဲ႕တာ ။

ႏိုင္ငံသားၿဖစ္ခြင္႕ဥပေဒေတြဟာ ဘာေတြလည္းဆိုတာ က်မတုိ႕ေသေသခ်ာခ်ာ မသိၾကရဘူး ။ ဒီေသခ်ာမသိရဘူးဆိုတဲ႕ ကိစၥနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး အၿဖစ္အပ်က္တစ္ခုကို ဥပမာေပးခ်င္ပါတယ္ ။ က်မတုိ႕ပါတီက အမတ္ေလာင္းတစ္ေယာက္ လြန္ခဲ႕တဲ႕ ၾကားၿဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲကေန အထုတ္ခံရတယ္ ။ အေၾကာင္းကေတာ႕ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒအရ အမတ္ေလာင္းေတြအားလံုးဟာ ၿမန္မာႏိုင္ငံသားေတြက ေမြးရမယ္လုိ႕ ဆိုပါတယ္ ။ အခုထုတ္ခံလုိက္ရတဲ႕ အမတ္ကလည္း ၿမန္မာၿပည္သားမိဘေတြက ေမြးတဲ႕ ၿမန္မာပါဘဲ ။ ဒါေပမယ္႕ ေနာက္ေတာ႕ သူ႕အေဖက တၿခားႏိုင္ငံသားခံသြားခဲ႕တယ္ ။ ဒါကို အေၾကာင္းၿပၿပီး ထုတ္ခံလုိက္ရတာပါ ။

ဒါေၾကာင္႕ဘဲ က်မေၿပာတာေပါ႕ ၊ ႏိုင္ငံသားဥပေဒေတြဟာ ဘာေတြမွန္း အတိအက် မသိရဘူး ။ တကယ္လုိ႕သာ ႏိုင္ငံသားဥပေဒေအာက္မွာ ဘယ္သူေတြဟာ နိုင္ငံသားပါ ၊ ဘယ္လုိ လုိအပ္ခ်က္ေတြရွိမွ ႏိုင္ငံသားၿဖစ္ခြင္႕ရွိတယ္ဆိုတာ တိတိက်က် ေဖာ္ၿပလိုက္နာထားရင္ ဒီၿပသာနာေတြ မတတ္ႏိုင္ဘူး ။ အခုေတာ႕ လူတခ်ိဳ႕ကို ဘဂၤလားေဒ႕ရွ္ကလည္း သူတုိ႕လူမဟုတ္ပါဘူး ၊ ၿမန္မာကလည္း သူတုိ႕လူမဟုတ္ပါဘူး ဆိုၿပီး စြပ္စြဲခ်က္ေတြက အၿမဲေပၚေနရတယ္ ။

ဘင္းဂလားေဒ႕ရွ္ကသူတုိ႕လူမဟုတ္ဘူးလုိ႕ ဆိုတယ္ ။ ၿမန္မာကလည္းငါတုိ႕လူမဟုတ္ဘူးလုိ႕ဆိုတယ္ ။ ဒီလုိၿငင္းၾကတဲ႕အထဲမွာ ၾကားထဲက လူေတြက ဟိုေၿပးလုိက္ဒီေၿပးလုိက္ၿဖစ္ရတယ္ ။ ဒီေတာ႕ က်မတုိ႕မွာ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးဆိုတာ ရွိမွကို ၿဖစ္မယ္ ။ အဲဒီဥပေဒေတြက ဘာဆိုတာလည္း တိတိက်က် သိမွ ၿဖစ္မယ္ ။ အဲဒီဥပေဒေတြကိုလည္း တကယ္လိုက္နာသလားဆိုတာ ေသခ်ာေအာင္လုပ္မွၿဖစ္မယ္ ။

ေမး ။ ။ ( စိတ္မရွည္သံေလးၿဖင္႕ ) ဒါဆို သူတုိ႕ဟာ ႏိုင္ငံသားၿဖစ္သင္႕လား ၊ မၿဖစ္သင္႕ဘူးလား ။

ေၿဖ ။ ။ ( ေဒၚစုကလည္း အနည္းငယ္ စိတ္တုိသံၿဖင္႕ ) က်မ မသိဘူး ။ မသိရတဲ႕အေၾကာင္းရင္းက ရွင္တုိ႕ ရိုဟင္ဂ်ာ လို႕ ေၿပာေနတဲ႕လူေတြဟာ ဘယ္သူ႕ကို ရည္ရြယ္ၿပီး ေၿပာေနမွန္းမသိရလုိ႕ဘဲ ။ အရင္ေၿပာၿပီးသလိုဘဲ ဘယ္သူေတြကို ရိုဟင္ဂ်ာလုိ႕ ေခၚေနၾကမွန္း မေသခ်ာတဲ႕ ၿပသာနာရွိေနတယ္ ။ ရုိဟင္ဂ်ာလုိ႕ ကိုယ္႕ကိုယ္ကို ေခၚေနတဲ႕လူေတြက ၿမန္မာၿပည္ေပါက္ေတြမဟုတ္ဘူး ၊ သိပ္မၾကာခင္ကမွ ဘဂၤလာေဒ႕ရွ္က ေရာက္လာတာလုိ႕ ေၿပာတဲ႕သူက ေၿပာတယ္ ၊ တခ်ိန္တည္းမွာဘဲ ဘဂၤလားေဒ႕ရွ္က အဲဒီရိုဟင္ဂ်ာဆိုသူေတြဟာ သူတုိ႕ႏိုင္ငံေပါက္ေတြမဟုတ္ဘူး ၊ ၿမန္မာၿပည္ကပါလုိ႕ ဆိုၿပီး ဒုကၡသည္အၿဖစ္ လက္မခံခ်င္ၿပန္ဘူး ။

ဒီၿပသာနာကို တရားဥပေဒစိုးမိုးမွဳမရွိဘဲ ၊ တိက်မွန္ကန္တဲ႕ လူ၀င္မွဳၾကီးၾကပ္ေရး ဥပေဒမရွိဘဲ ၊ ဥပေဒခ်ိဳးေဖာက္သူေတြကို ေစာင္႕ၾကည္႕တဲ႕ရဲေတြ မရွိဘဲ ၊ တရားဥပေဒကို သင္႕ေတာ္သလုိ ၿပဌာန္းလုိက္နာေစတာမ်ိဳးမရွိဘဲ က်မတုိ႕ ဘယ္လုိ ရွင္းမလဲ ။ ဒါေၾကာင္႕ဘဲ က်မေၿပာတာေပါ႕ ၊ ဒီၿပသာနာေတြရဲ႕ အရင္းအၿမစ္ဟာ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးပါဆိုတာ ။ဒီဥပေဒၿပသာနာၿဖစ္ေနတာဟာ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာၾကာခဲ႕ၿပီ ၊ လြန္ခဲ႕တဲ႕ တစ္လႏွစ္လကမွ ၿဖစ္တဲ႕ ရာဇ၀တ္မွဳက စတာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာပါဘဲ ။

( ဒီေဆြးေႏြးပြဲက မိနစ္ ၂၀ ၾကာပါတယ္ ။ အခုအေမးအေၿဖက ေနာက္ဆံုးပါဘဲ ။ ေဒၚစုက I do not know တစ္လံုးထဲ ေၿဖသြားတာမဟုတ္ဘူးဆိုတာ သတိရေလာက္ပါၿပီေနာ္ ။ မ်က္မွန္စိမ္းမ်ားတပ္မၾကည္႕ဘဲ ဆင္ၿခင္စဥ္းစားရင္ သူေၿဖသြားတဲ႕ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး Rule of Law ၊ လူ၀င္မွဳၾကီးၾကပ္ေရးဥပေဒ Proper Immigration Process ၊ ဥပေဒခ်ိဳးေဖာက္သူမ်ားကို ေစာင္႕ၾကည္႕တဲ႕ ရဲ Proper Policing ၊ ဥပေဒကိုလုိက္နာေစမွဳ စသည္တုိ႕ရဲ႕ အေရးပါပံုကို သေဘာေပါက္လာပါလိမ္႕မယ္လုိ႕ ေမ်ွာ္လင္႕လ်က္ .................။ မေက်နပ္ေသးရင္ ေမာင္ဇာနည္တုိ႕က ေဒၚစုကို ေခ်ာက္ခ်ဖုိ႕ စီစဥ္ထားတဲ႕ London School of Economics က ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ေဒၚစုက Rule of Law ရဲ႕ အေရးပါပံုကို ေဆြးေႏြးဖုိ႕ request လုပ္ခဲ႕တယ္ ။ အဲဒါကိုပါ ၾကည္႕ရင္ေတာ႕ ပိုၿပည္႕စံုပါလိမ္႕မယ္ ...........။ )

Nyo Htet